top of page
4a48a534_edited_edited.jpg

Po co właściwie koniom wizyty stomatologiczne?

Regularne kontrole/wizyty stomatologiczne są dla koniowatych niezbędne, ze względu na specyfikę budowy jamy ustnej, anatomię całego układu stomatognatycznego oraz specyfikę udomowionego trybu życia. Bardzo chciałabym, żeby w Państwa świadomości wizyty dentystyczne traktowane były podobnie do regularnych wizyt strugacza/kowala :)

IMG_8094_1.JPG

Anatomia szczęk

Anizognatyzm

Naturalna różnica w szerokości szczęki względem żuchwy (ok 23%) oraz ich nierównoległe ułożenie powodują rozwój przerostów szkliwa - ostrych krawędzi powierzchni policzkowych zębów szczęki i językowych zębów żuchwy. Ranią one policzki i język konia a ich powstawanie potęgowane jest przez dociskanie policzków do powierzchni zębów przez paski ogłowia.

photo-1438283173091-5dbf5c5a3206.jpg

Budowa zębów

Hypsodontyzm

Zęby długokoronowe, o krótkim korzeniu (wszystkie poza kłami i pierwszymi przedtrzonowcami), wysuwające się z zębodołów przez całe życie konia.

Stopniowe ścieranie powierzchni żującej ok 2-4mm rocznie.; część korony utracona przez ścieranie zastępowana jest podobnym poziomem wyrzynającej się korony rezerwowej, znajdującej się poniżej poziomu dziąsła

photo-1450226840871-893c2e0bf620.jpg

Ukrywanie bólu

Koń = zwierzę "uciekające"

...nie chcące okazywać słabości, dla którego pobieranie pokarmu jest podstawową funkcją życiową pozwalającą na przeżycie.

Ograniczenie pobierania pokarmu i/lub oznaka osłabienia = śmierć

Budowa szczęk warunkuje mechanikę żucia (jednostronnie) i pozwala koniom na maskowanie bolesności przez zaprzestanie żucia daną stroną

biały koń

Udomowienie

Stajenny tryb życia

Konie z natury są zwierzętami przystosowanymi do ciągłego wypasania (pozycja z głową przy ziemi), pobierającymi pokarm przez 16-18 godzin na dobę, małymi porcjami zapewniając ciągłe wypełnienie układu pokarmowego (stosunkowo niewielki żołądek!). Chów wolnowybiegowy zbliża tryb życia do naturalnego i zmniejsza ilość powstających patologii, jednak nie wyklucza ich występowania.

pexels-photo.jpg

Różnice dietetyczne

Odmienność paszy od naturalnych

Koń z natury przystosowany do przetrwania na paszy objętościowej niskiej jakości, ubogiej w skrobię, a bogatej w błonnik, a przyswajana z porcją pokarmu wartość energetyczna i odżywcza jest niewielka

 

Pasze naturalnie o dużej zawartości krzemianów i bardzo twardych włóknach 

jazda konna

Hodowla i użytkowość

Ewolucyjna odmienność od przodków

Koń współczesny pod względem anatomicznym jest innym zwierzęciem niż jego przodek. Hodowla ukierunkowana na osiągi sportowe wtórnie doprowadziła do zmniejszenia i zwężenia szczęk oraz przekazywania wad zgryzu na kolejne pokolenia.

Użytkowanie przez człowieka

Wymagania względem konia użytkowego wymagają maksymalnych osiągów które niemożliwe są do osiągnięcia przy bólu/dyskomforcie odczuwanym z jamy ustnej.

anatomia
32_300_DPI.jpg

Aparat gnykowy i powiązania anatomiczne

Specyficzna budowa końskiego aparatu gnykowego i występowanie kości języka wpływa na bezpośrednie przenoszenie wszelkich napięć (związanych z bólem i dyskomfortem) na obręcz barkową (przez mięśnie gnykowo-mostkowe i gnykowo-łopatkowe) oraz na potylicę i stawy skroniowo-żuchwowe.

Upraszczając - ból np. jednej strony jamy ustnej może wpływać na nieregularność ruchu, "spóźnianie" jedną z kończyn przednich a także zaburzenie równowagi całego końskiego ciała przez łańcuch połączeń anatomicznych.

Chcesz dowiedzieć się więcej?

Objawy mogące sugerować ból z jamy ustnej

Objawy te mogą być bardzo delikatne lub niespecyficzne

objawy
  • Wypadanie paszy podczas jedzenia, wypluwki, zmiana nawyków żywieniowych,  moczenie siana, przekręcanie głowy podczas jedzenia, niedojadanie posiłków, powolne jedzenie, robienie przerw w posiłkach

  • Problemy z pracą na kontakcie, asymetryczność kontaktu, nadmierna waga lub "pustość" kontaktu, chowanie się za kontakt, niechęć do pracy w niskim ustawieniu

  • zmiana wrażliwości na kontakt, brak akceptacji kontaktu, napięcia szyi, szarpanie za kontakt, brak rozluźnienia, wypadanie/wypychanie języka

  • Rany kącików pyska, widoczne owrzodzenia

  • Jednostronność przeżuwania, zmiana sposobu żucia, odmienny dźwięk w trakcie żucia, przeciążenie mięśni żuciowych jednej ze stron, przerzucanie pokarmu w pysku, niechęć do zrywania trawy/wyciągania siana z siatki, niezdolność zagryzienia marchewki („carrot test”)

  • Unikanie dotyku w okolicy głowy lub w jednej jej częśc, bronienie się przed ubieraniem kantara, ogłowia

  • Niechęć do picia zimnej wody

  • Nadmierne ślinienie

  • Nieprzyjemny zapach z pyska

  • Często nawracające problemy ze strony układu pokarmowego

  • Wypływy z jamy ustnej/nozdrzy (krwiste, ropne)

  • obrzęki okolicy szczęki lub żuchwy 

  • Nagła agresja niewiadomego pochodzenia, apatia, samookaleczanie w obrębie głowy

  • Spowolnione przybieranie na masie, zła kondycja ogólna 

  • Niechęć do ruchu do przodu, niewielka nieregularność, poblokowanie ruchu kończyn przednich

  • …BRAK objawów!

Czy mój koń potrzebuje wizyty stomatologicznej?
Zadaj sobie kilka następujących pytań:

test
  • Czy ostatnia wizyta stomatologiczna odbyła się dawniej niż rok temu?
     

  • A może Twój koń nie miał nigdy "sprawdzanych zębów"?




     

  • Czy Twój koń skończył 18 miesięcy? (1,5 roku) 

     

  • A może jest źrebakiem przy matce którego pyszczek wydaje się "dziwny"? 


     

  • Czy zauważyłaś/łeś u swojego konia którykolwiek z wymienionych powyżej objawów?
     

  • Czy koń ma więcej niż 15 lat/mniej niż 5 lat, a od ostatniej kontroli stomatolgicznej minęło więcej niż 6 miesięcy?
     

  • Czy może mimo regularnych wizyt coś Cię niepokoi w zachowaniu/samopoczuciu Twojego konia?
     

  • Czy Twój koń nie miał nigdy sprawdzonej budowy jamy ustnej i dopasowanego do niej kiełzna?
     

  • Czy planujesz rozpocząć zajeżdżanie swojego konia i chcesz, by przyjął wędzidło?
     

  • A może po prostu chcesz wykonać kontrolę swojego konia, żeby być pewnym jego komfortu?
     

(badanie oznacza założenie rozwieracza i dokładną inspekcję wszystkich zębów oraz ich wzajemnych korelacji, samo "macanie" nie stanowi pełnego badania i nie może wykluczyć występujących problemów stomatologicznych)

wtedy powinna odbyć się pierwsza "prawdziwa" wizyta stomatologiczna z założeniem rozwieracza

poważne wady rozwojowe zgryzu możemy korygować tylko u źrebiąt

Jeśli na którekolwiek z powyższych pytań odpowiedziałeś/łaś "TAK" - czas umówić się na wizytę stomatologiczną :)

bottom of page